Istota kontaktu z nauczycielami akademickimi podczas kształcenia zdalnego

Nazwa “efekty uczenia się” podkreśla samodzielność w zdobywaniu wiedzy, kompetencji i umiejętności społecznych. Istotą uczelni jest jednak, by proces uczenia się realizować przy udziale nauczycieli akademickich, korzystając z ich wiedzy i doświadczenia, a także bezpośredniego wsparcia. Niektóre kierunki szczególnie podkreślają wagę relacji mistrz - uczeń, stawiając na kształcenie, które angażuje zarówno studentów, jak i ich nauczycieli.

Niestety, wśród relacji dotyczących realizacji kształcenia w semestrze letnim roku akademickiego 2019/2020 pojawiają się liczne głosy studentów podkreślające brak kontaktu z wykładowcami czy utrudniony kontakt. Zdecydowanie prowadzenie zajęć nie może sprowadzać się tylko do przesyłania materiałów do własnej nauki, a niestety zgodnie z relacjami studentów, część zajęć prowadzonych zdalnie właśnie na tym polegała.

Studenci potrzebują kontaktu z nauczycielami akademickimi w czasie rzeczywistym - możliwości zadawania pytań i dyskusji. Dzięki temu proces uczenia się przebiega w sposób bardziej skuteczny i efektywny. Równie ważne w tym zakresie są prowadzone zdalnie dyżury i konsultacje - uczelnie wprowadzają dyżury online i studenci mogą zapisać się na konkretną godzinę, by móc skonsultować się w sprawie zajęć, ale też na dyżur do prodziekana ds. studenckich, by omówić swoją sytuację na studiach. Są to bardzo cenne rozwiązania, które pozytywnie wpływają na jakość kształcenia.

Z punktu widzenia studentów ważne jest także odpowiadanie na wiadomości wysyłane za pomocą poczty elektronicznej. Uczelnia ma obowiązek udostępniać adresy e-mail do nauczycieli akademickich. Warto, by możliwość założenia skrzynki w domenie uczelni mieli także studenci - umożliwia to korzystanie z szeregu ofert skierowanych do kont edukacyjnych (np. darmowe korzystanie z niektórych platform, przynajmniej przez jakiś czas; otwarty dostęp do baz danych bądź publikacji). Biorąc pod uwagę odmienną specyfikę kształcenia zdalnego, warto zobligować nauczycieli akademickich do korzystania ze skrzynek uczelnianych oraz udzielania odpowiedzi na bieżące pytania ze strony studentów. Należy jednak zaznaczyć, że są uczelnie, które w inny sposób umożliwiają bezpośredni kontakt studentów i nauczycieli akademickich, np. wykorzystując platformy wewnątrzuczelniane dające możliwość skontaktowania się bezpośrednio z prowadzącym zajęcia. Wszelkie rozwiązania zapewniające sprawny kontakt są jak najbardziej wskazane, a ich ostateczny wybór zależy od wielkości i specyfiki uczelni.

W tym miejscu chcemy również podkreślić potrzebę kontaktu z pracownikami administracji czy dziekanatu - tu również funkcjonują rozwiązania opierające się głównie na poczcie elektronicznej. Warto zweryfikować czy telefon stacjonarny, jeśli administracja pracuje zdalnie, został przekierowany na odpowiedni numer, tak by w pilnych sprawach istniała możliwość bezpośredniego kontaktu. Wspomniano już o dyżurach dziekanów - zarówno dyżury prodziekanów ds. studenckich czy prorektorów ds. studenckich, jak i innych osób odpowiedzialnych za proces kształcenia oraz system wsparcia studentów (np. działu spraw studenckich, pełnomocnika ds. praktyk, pełnomocnika ds. osób z niepełnosprawnościami) powinny być realizowane w sposób zdalny, zgodnie z przyjętymi na uczelni standardami.

W trakcie opracowywania artykułu korzystano z publikacji “Kształcenie zdalne - historia prawdziwa. Oczami studentów” i “Kształcenie zdalne - historia prawdziwa. Oczami samorządów studenckich” oraz z wniosków z prowadzonych w ramach projektu szkoleń z samorządami studenckimi.

Paula Leśniewska, Julia Sobolewska